Διαβάζοντας σήμερα ένα άρθρο της Χέϊλι Ζαρέμπα από το Μεξικό, αισθάνθηκα λίγο άβολα ως Ευρωπαίος με την σκληρή αλήθεια που περιέγραφε για τις ανεμογεννήτριες. Και αισθάνθηκα άβολα γιατί μια Μεξικανή δημοσιογράφος, περιγράφει την σκληρή αλήθεια που θα έπρεπε να περιγράφουν οι Ευρωπαίοι δημοσιογράφοι. Η ίδια η δημοσιογράφος απαντά στο ερώτημα, “γιατί μετά από τόσες χρηματοδοτήσεις, οι εταιρίες που παράγουν ανεμογεννήτριες δεν έχουν κέρδη και η βιομηχανία αυτοκαταστρέφεται”; Αλήθεια, εσείς έχετε διαβάσει κάποιο σχετικό άρθρο στον Ευρωπαϊκό Τύπο (ειδικά μετά τα διθυραμβικά ολοσέλιδα της περιόδου 2018-2020), που να φέρει την υπογραφή ευρωπαίου δημοσιογράφου;
Είμαι βέβαιος πως η απάντηση θα είναι “όχι”
Στην Ευρώπη, η ενεργειακή κρίση προκαλεί την αύξηση της ηλιακής ενέργειας να σπάει ρεκόρ μετά από ρεκόρ. Υπάρχουν σημαντικά κίνητρα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, εμπειρογνώμονες στον κόσμο στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος τόνισαν εκ νέου “την επείγουσα ανάγκη της απαλλαγής από τον άνθρακα στο COP27”. Και όμως η αιολική ενέργεια δεν έχει ακόμη απολαύσει τα κέρδη τα οποία ανέμεναν άπαντες. Και χώρες όπως η Ελλάδα, με έναν Πρωθυπουργό σταθερά προσανατολισμένο στις ΑΠΕ, ο οποίος θεωρεί κάτι ως “Θρησκεία” τις Ανανεώσιμες Πηγές, είναι να απορεί κανείς γιατί η βιομηχανία των ανεμογεννητριών δεν παρουσιάζει κέρδη με τόσους φανατικούς Πρωθυπουργούς να την προωθούν, γεμίζοντας τα βουνά της Ευρώπης με … “φουρφούρια”! Σήμερα, είναι δύσκολο να βρεις κάποια βουνοκορφή που η οριογραμμή της, να μην είναι στολισμένη με ανεμογεννήτριες. Τι γίνεται όμως στον πυρήνα της βιομηχανίας, δηλαδή στους κατασκευαστές αυτών των γιγαντιαίων κατασκευών;
Eάν δούμε τα στοιχεία του τρίτου τριμήνου (Q3) παρατηρούμε τα εξής:
- H Vestas Wind Systems είναι ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ανεμογεννητριών στον κόσμο. Η έδρα της είναι στην Δανία, αλλά ελέγχεται πλήρως από Γερμανικά κεφάλαια. Η Vestas ανέφερε απώλειες 147 εκατομμυρίων ευρώ (=151 εκ. δολάρια) μόνο για το 3o τρίμηνο του 2022.
- Η General Electric, είναι άλλος ένας μεγάλος κατασκευαστής ανεμογεννητριών στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, αναφέρει ότι η μονάδα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της είναι πιθανό να αναφέρει απώλεια 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο τέλος του 2022.
- Η ισπανική εταιρεία Siemens Gamesa Renewable Energy, που εδρεύει στη Μαδρίτη και είναι κορυφαίος παραγωγός υπεράκτιων ανεμογεννητριών, ανέφερε ετήσια ζημία 940 εκατομμυρίων ευρώ (=965 εκατομμύρια δολάρια). Μάλιστα πρόσφατα ανακοίνωσε περικοπές δαπανών που θα επιφέρουν απώλειες 2.900 θέσεων εργασίας. Αυτό σημαίνει ότι πάνω από το 10% του εργατικού δυναμικού της εταιρείας, θα απολυθούν και θα μείνουν άνεργοι.
Πριν από δύο χρόνια, όταν είχα διαπιστώσει ότι έρχεται τεράστια κρίση στις εφοδιαστικές αλυσίδες, είχα χτυπήσει καμπανάκι για τις ανεμογεννήτριες. Ο λόγος ήταν απλός. Όταν έσπαγε το 2020 η εφοδιαστική αλυσίδα, οι πρώτοι που θα δέχονταν τις απώλειες θα ήταν όσοι μετέφεραν βαριά και ογκώδη προϊόντα! Μαντέψτε λοιπόν ποιοι δεν με πίστεψαν και γιατί; Δεν είναι δύσκολο νομίζω!
Δεν άκουγαν οι … ανεμοδουράδες
Τότε η διεθνή τάση, βόλευε τους “ανεμοδουράδες” (έτσι αποκαλούσαν τους κατασκευαστές ανεμογεννητριών), να ευλογούν τα lockdown και τις εμβολιαστικές καμπάνιες! Σήμερα, στα χαλάσματα της βιομηχανίας αυτής, οι “ανεμοδουράδες” αντιλαμβάνονται πλήρως πόσο δίκιο είχα στις αναλύσεις μου για λογαριασμό ασιατικών εταιριών και στις δημόσιες τοποθετήσεις μου (όπως αυτό το πρόσφατο άρθρο εδώ). Βρίσκονται δεσμευμένοι σε συμβόλαια με βάση τις τιμές πριν από την Πανδημία, οι οποίες είναι τώρα πολύ κάτω από τις τρέχουσες τιμές, ενώ το κόστος ανταλλακτικών και εργασίας έχει εκτιναχθεί στα ύψη, πράγμα που σημαίνει ότι επί του παρόντος πωλούν τα προϊόντα τους με σημαντικές απώλειες.
Επιπρόσθετα, ο αυξημένος ανταγωνισμός από την Κίνα έχει κάνει την αγορά ακόμη πιο δύσκολη για τις ευρωπαϊκές -κυρίως- εταιρείες στις οποίες ολάκεροι Πρωθυπουργοί επένδυσαν το ενεργειακό μέλλον των χωρών τους! Και καθώς μιλάμε, η Κίνα είναι απασχολημένη με την κατασκευή του μεγαλύτερου αιολικού πάρκου στον κόσμο ! Κι όπως φαίνεται, η Χέιλι από το μακρινό Μεξικό, παρατήρησε και έγραψε ότι οι Κινέζοι κατασκευάζουν ένα πάρκο τόσο μεγάλο που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει μια Ευρωπαϊκή χώρα όπως η Νορβηγία! Κάτι, που κατά έναν περίεργο τρόπο διέφυγε της προσοχής των Ευρωπαίων δημοσιογράφων. Ή τέλος πάντων, δεν θεώρησαν τόσο σημαντικό τον “made in china” ανταγωνισμό.
Που βαδίζει η βιομηχανία ανεμογεννητριών;
Πολιτικοί, Πρωθυπουργοί, αλλά και οι ευρωπαϊκές εταιρείες αιολικής ενέργειας έχουν επίσης υπερεκταθεί οικονομικά. Στον αγώνα για τη δημιουργία μεγαλύτερων και ισχυρότερων στροβίλων, οι κατασκευαστές στην Ευρώπη έχουν επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια σε νέα μοντέλα στροβίλων σε μια εποχή που δεν αποκομίζουν αρκετά κέρδη για να καλύψουν το κόστος.
Εν ολίγοις, η αιολική βιομηχανία έχει μια σειρά από προβλήματα που έπρεπε να τα είχε λύσει προ πολλού. Ειδικά όταν έχει στις πλάτες της την αποτυχημένη δεκαετία του 1990, όπου δεκάδες εταιρίες ανεμογεννητριών, πτώχευσαν αφήνοντας αμανάτι τους πελάτες τους χωρίς ανταλλακτικά. Στην Ελλάδα οι περισσότεροι πελάτες, ήταν Δήμοι και Κοινότητες!
Παρόλα αυτά, προσωπικά δεν υπονοώ ότι έρχεται το τέλος της βιομηχανίας αυτής. Διότι οι κυβερνήσεις ρίχνουν πακτωλό χρημάτων σε νέα αιολικά πάρκα αλλά και στην νέα μόδα τα οποία είναι τα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Το μεγάλο στοίχημα για τον κλάδο, είναι το τελευταίο τρίμηνο του 2022 που διανύουμε αυτή τη στιγμή. Το πότε θα σταθεί στα πόδια της καθώς και εάν θα σταθεί στα πόδια της, θα εξαρτηθεί από πολλά πράγματα που θα συμβούν στους επόμενους μήνες.