Όταν είχα πει για πρώτη φορά την εκτίμησή μου ότι η Ενεργειακή Κρίση θα μετατραπεί σε Επισιτιστική Κρίση, πολλοί ήταν αυτοί που ένιωσαν άβολα. Κάποιοι άλλοι έσπευσαν να χλευάσουν. Είχαν προηγηθεί αρκετές προβλέψεις μου για οικονομικές καταστάσεις που αφορούσαν την Ελλάδα, την ΕΕ και την παγκόσμια οικονομία, οι οποίες είχαν ήδη επιβεβαιωθεί. Αλλά οι πρώτες μου αναφορές στα λιπάσματα και στην μετατροπή της κρίσης σε επισιτιστική, έκανε πολλούς να με αποκαλέσουν υπερβολικό.
Ευτυχώς, έγκριτοι δημοσιογράφοι, συνέχισαν να μου δίνουν βήμα και να με ρωτάνε διεξοδικά που στηρίζω αυτή την πρόβλεψή μου.
Παρά την αρχική χλεύη, ένα χρόνο αργότερα, άρχισε να γίνεται προφανές ότι είχα απόλυτο δίκιο, όταν από τις αρχές του 2021 προειδοποιούσα για ΕΠΙΣΙΤΙΣΤΙΚΗ κρίση που θα χτυπήσει άγρια τα χαμηλόμισθα νοικοκυριά. Ειδικά για την Ελλάδα έχω παρουσιάσει από τότε στοιχεία και πάρα πολλές φορές είχα προειδοποιήσει ότι στην Ελλάδα η επισιτιστική κρίση θα χτυπήσει όσα νοικοκυριά διαβιούν με τριψήφιο αριθμό συνολικών εισοδημάτων. Τα οποία είχα από τότε προειδοποιήσει ότι θα αποτελούν ένα 30 με 35% του συνόλου των Ελληνικών νοικοκυριών. Είχα μιλήσει όμως με στοιχεία και για τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, διαβεβαιώνοντας ότι καμία δεν θα γλυτώσει από την νέα κρίση αυτή.
Που βρισκόμαστε τώρα
Σήμερα, ακόμη και αυτοί που χλεύαζαν τις προβλέψεις μου, στέκονται με σκεπτικισμό απέναντί τους, αναγνωρίζοντας ότι είχα δίκιο και ότι υπάρχει όντως τέτοιος κίνδυνος. Μόνο που πιστεύουν ότι δεν θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο, γιατί είμαστε η … παντοδύναμη Ε.Ε.! Τι ισχύει σήμερα λοιπόν σε ΕΕ και Ελλάδα;
Ο πληθωρισμός των τιμών της ενέργειας έχει φτάσει σε δραματικά επίπεδα και έχει προκαλέσει σωρεία παρενεργειών και νέων επιπρόσθετων οικονομικών εξελίξεων. Ειδικά στην ευρωπαϊκή βιομηχανική δραστηριότητα, η κατάσταση μπορεί να χαρακτηριστεί με μία λέξη: ΟΛΕΘΡΟΣ. Οι ενεργοβόρες βιομηχανίες έχουν φτάσει σε βαθμό απελπισίας. Τα χυτήρια αλουμινίου και χάλυβα κλείνουν το ένα μετά το άλλο λόγω του πανύψηλου κόστους ενέργειας. Ενώ κάποιοι μεγάλοι παραγωγοί χημικών υποβάλλουν αιτήσεις αλλαγής έδρας και εγκαταλείπουν την ΕΕ με προορισμό κυρίως τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Στο κέντρο αυτού του κάδρου βρίσκονται οι παραγωγοί λιπασμάτων. Οι βιομηχανίες τους κλείνουν και οι εγκαταστάσεις τους που άλλοτε έσφυζαν από εργαζόμενους ερημοποιούνται. Το κακό είναι ότι ενώ θα περιμέναμε να αναβαθμιστούν οι «έμποροι» και οι μεσάζοντες λιπασμάτων, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Οι εισαγωγείς λιπασμάτων λοιπόν στην ΕΕ μειώνουν κι άλλο τις εισαγόμενες ποσότητες που φέρνουν στο Ευρωπαϊκό έδαφος. Για πολλούς λόγους, κυρίως όμως γιατί οι κύριοι προμηθευτές λιπασμάτων ήταν η Ρωσία και η Λευκορωσία, οι οποίες τελούν υπό καθεστώς κυρώσεων. Μάλιστα μετά την επιβολή των πρώτων κυρώσεων, Ρωσία και Λευκορωσία αντέδρασαν διακόπτοντας εντελώς τις εξαγωγές λιπασμάτων στην ΕΕ ως αντίποινα.
Η κατάσταση πλέον είναι αφόρητη ειδικά στην νιτρική αμμωνία. Η Ρωσία αντιπροσωπεύει το 45% της παγκόσμιας προσφοράς νιτρικής αμμωνίας και το 18% της ποτάσας. Αν εκεί προσθέσετε και τα ποσοστά της Λευκορωσίας, που είχαν χαθεί από την αγορά από το 2021 (λόγω κυρώσεων για λόγους ανθρωπίνων δικαιωμάτων) αντιλαμβάνεστε λοιπόν γιατί συνέβη όλο αυτό που περιγράφω.
Εφαρμοσμένη πολιτική από ανισόρροπους
Ειλικρινά δεν ξέρω ποιος ανισόρροπος σκέφτηκε να επιβάλει κυρώσεις στα λιπάσματα! Κι αν νομίζετε ότι είμαι σκληρός στον χαρακτηρισμό μου, ας κάνουμε μια αντιδιαστολή με αντίστοιχες καταστάσεις στο παρελθόν. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά του ότι είχαμε να αντιμετωπίσουμε τους Ναζί, ουδέποτε επεβλήθησαν περιορισμοί στο εμπόριο λιπασμάτων. Αλλά ακόμα και στον Ψυχρό Πόλεμο ουδείς τόλμησε να επιβάλει κυρώσεις ένθεν κακείθεν στα λιπάσματα! Ακόμα και όταν απειλήθηκε πυρηνικός όλεθρος στον Κόλπο των Χοίρων στην Κούβα, ουδείς μίλησε για κυρώσεις σε λιπάσματα. Ουδέποτε. Διότι πάνω απ όλα, προείχε η σίτιση του άμαχου πληθυσμού. Αυτοί που υπέβαλλαν τέτοιες κυρώσεις, αν μη τι άλλο, είναι τουλάχιστον ανισόρροποι! Διότι εκτός των όσων προανέφερα, έκαψαν κι ένα χαρτί πολύ πρώιμα, το οποίο θα μπορούσαν να το χρησιμοποιήσουν πολύ αργότερα, αν κι εφόσον μπλέκαμε σε πόλεμο.
Τώρα λοιπόν τρέχουμε ομαδικώς, και παρακαλάμε χώρες όπως το Μαρόκο, το Ουζμπεκιστάν, λες κι αυτές οι χώρες αποτελούν το λίκνο της Δημοκρατίας σε σχέση με την Ρωσία!
Έχουμε λοιπόν από τη μια τον αποδεκατισμό της εντόπιας παραγωγής λιπασμάτων λόγω αυξημένου ενεργειακού κόστους και από την άλλη τις κυρώσεις για εισαγωγές Ρωσικών-Λευκορωσικών λιπασμάτων. Χωρίς να φαίνεται στον ορίζοντα κάποια λύση που θα απεμπλέξει την Ευρώπη από το τεράστιο αυτό πρόβλημα.
Και μπαίνουμε έτσι σε ένα μαγγανοπήγαδο, αφού η κατάσταση αυτή ανατροφοδοτεί τον πληθωρισμό (ειδικά τον πληθωρισμό της κουζίνας) και πάμε από την αρχή.
Σκούρα τα πράγματα για τους G20
Στην πρόσφατη συνεδρίασή τους οι G20 έλαβαν κάποια δεδομένα από ειδικούς στον χώρο. Οι 20 μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη, το 2021 πλήρωσαν 200% περισσότερα χρήματα για εισαγωγές λιπασμάτων σε σχέση με το 2020. Ενώ φέτος (2022) πρόκειται να πληρώσουν 300% περισσότερα σε σχέση με το 2020.
Η παραγωγή λιπασμάτων εξαρτάται όπως είχα πει από το 2021, άμεσα από τις τιμές φυσικού αερίου και πετρελαίου, μιας και 5 από τα 8 είδη λιπασμάτων έχουν τους υδρογονάνθρακες ως βασικό συστατικό της παρασκευής τους.
Η παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων είναι σε δύσκολη θέση. Και το τμήμα της στο έδαφος της ΕΕ είναι αυτό που βρίσκεται στην δυσκολότερη θέση παγκοσμίως.
Η Ρωσία διοχετεύει τα λιπάσματά της ακόμα και σε χώρες της Αφρικής μιας και εκεί ουδείς έχει επιβάλει κυρώσεις. Και φυσικά, ουδείς έχει λάβει σοβαρά υπόψιν, τι συνέβη στην Σρι Λάνκα των 22 εκ. κατοίκων που επιχείρησε να απεξαρτηθεί από τα χημικά λιπάσματα. Ένα γεγονός που το είχα προβλέψει σε συνέντευξή μου, σχεδόν μισό χρόνο πριν συμβούν τα έκτροπα στην Σρι Λανακ και ο κόσμος καταδιώξει τον Πρόεδρο Ρατζαπάκσα.
Το πρόβλημα λοιπόν με τα λιπάσματα δεν πρόκειται να καμφθεί στην Ευρώπη. Αντίθετα, πιστεύω ότι θα χειροτερέψει γιατί κάποιοι θεωρούν ότι βρήκαν ευκαιρία να αντικαταστήσουν τα χημικά λιπάσματα με κάτι άλλο! Μόνο που αυτό το άλλο, δεν το έχουν βρει ακόμα με αποτέλεσμα να υποφέρουν οι ευρωπαίοι πολίτες στην συντριπτική τους πλειοψηφία. Ενώ τα χαμηλόμισθα νοικοκυριά να έχουν μειώσει κατά πολύ την θερμιδική αξία των τροφίμων που αγοράζουν, τόσο σε ποσότητα αλλά δυστυχώς όσο και σε ποιότητα. Αυτό λοιπόν είναι ο ορισμός της επισιτιστικής κρίσης.
ΕΕ: Άλλα μέτρα και σταθμά στο LNG κι άλλα στα λιπάσματα
Η Ευρώπη σε αντίθεση με το φυσικό αέριο των αγωγών, επέλεξε να ΜΗΝ βάλει κυρώσεις στο Ρωσικό Υγροποιημένο Αέριο (LNG). Γιατί δεν κάνει το ίδιο και στην αγορά των λιπασμάτων; Τι να υποθέσουμε δηλαδή; Οτι το λόμπι του LNG είναι πιο καπάτσο από το λόμπυ των λιπασμάτων; Η μήπως έχουν πιο … βαρύ χέρι και οι φάπες πονάνε περισσότερο; Σαφώς λοιπόν η ΕΕ είναι υποχρεωμένη να αναθεωρήσει την πολιτική κυρώσεων στα λιπάσματα εάν δεν θέλει να αντιμετωπίσει πολιτικές αναταραχές. Σαφώς και πρέπει η ΕΕ να προστατέψει την Ουκρανία από τον Πούτιν. Με αυτά τα καμώματα όμως, το μόνο που καταφέρνει είναι να μείνει στην ιστορία ως ο οργανισμός που έφερε πείνα στους πολίτες του κι έκανε πιο μεγάλο το ταμείο του Πούτιν. Οι πολιτική των Ευρωπαίων είναι απαράδεκτη και αντί να στρέφεται κατά του Πούτιν, στρέφεται κατά των Ευρωπαίων πολιτών, που όσο πιο χαμηλά βρίσκονται εισοδηματικά, τόσο περισσότερο τους συνθλίβει.
Διότι αν σκοπός των Βρυξελλών ήταν να τιμωρήσουν τον Πούτιν μέσω των κυρώσεων στα λιπάσματα, προσωπικά δεν βλέπω να ζορίζεται και πολύ ο «Τσάρος» μιας και βρήκε αλλού αγορές. Αντίθετα αυτούς που βλέπω να τιμωρούνται βάναυσα είναι οι χαμηλόμισθοι ευρωπαίοι. Και σε συνδυασμό με την κρίση που θα έρθει με τα πρώτα κρύα του χειμώνα, και αργότερα με την κρίση στις πρώτες ύλες των εργοστασίων (πάσης φύσεως δραστηριότητας), θα υπάρξει νέα ένταση στην Επισιτιστική Κρίση!
Αυτοί που πιστεύουν ότι μια πτώση του πληθωρισμού ή μια πτώση στις τιμές των πρώτων υλών θα ανασχέσει την επισιτιστική κρίση, πλανώνται πλάνη οικτρά! Διότι όπως δεν υπολόγισαν-πρόβλεψαν το φαινόμενο του Bullwhip που οδήγησε ίσαμε εδώ, έτσι δεν υπολογίζουν ότι μόλις τώρα ξεκίνησε η ανάστροφη φορά του Bullwhip. Που θα φέρει νέα οικονομικά φαινόμενα πρωτόγνωρα στην Ευρώπη. Σύντομα θα αναφερθώ διεξοδικά σε αυτά! Και θα το κάνω γνωρίζοντας ότι ενδιαφέρει μόνο τους αναγνώστες. Για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ούτε λόγος. Έχουν αποδείξει ότι δεν ιδρώνει το αυτί κανενός… Ισως κάποιοι από αυτούς να ζήλεψαν την δόξα του … Ρατζαπάκσα!
- ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΩΝ:
Στο θέμα είχα αναφερθεί από τις αρχές του 2021. Ακολουθεί μια συνέντευξή μου στην οποία προειδοποιώ για την επιστιστική κρίση από τις 3 Μαρτίου 2021
Συνέντευξη με θέμα την πρόβλεψή μου για την επισιτιστική κρίση στις 3 OKT 2021
Συνέντευξη με θέμα την πρόβλεψή μου για την επισιτιστική κρίση στις 2 ΝΟΕ 2021