Δημοσιεύθηκε στο SLPRESS την 1/9/2022
Γνωρίζω ότι έχετε εξοργιστεί από τον τίτλο, αλλά θα δείτε ότι δεν είναι αυτό που νομίζετε! Σκοπό έχω να παρουσιάσω το “Δίλημμα του Μαλάκα” και στη συνέχεια την εκδοχή του στο πλαίσιο των ελληνοτουρκικών. Πρόκειται για γεωπολιτική, ενέργεια και θαλάσσιους δρόμους του σύγχρονου εμπορίου! Μια από τις πέντε πιο στρατηγικής σημασίας θαλάσσιες περιοχές του πλανήτη είναι το “στενό του Μαλάκα” (Strait of Malacca).
Όπως θα δείτε στον χάρτη, πρόκειται για ένα στενό μήκους 930 χλμ, μεταξύ της χερσονήσου της Μαλαισίας και του ινδονησιακού νησιού Σουμάτρα. Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ναυτικούς δρόμους και πήρε το όνομά του από το σουλτανάτο Μαλάκα που κυβέρνησε το στενό την περίοδο 1400-1511 μ.Χ. Διοικητικό Κέντρο της περιοχής ήταν η σημερινή πόλη Μαλάκα στην Μαλαισία.
Το στενό Μαλάκα βρίσκεται μεταξύ Ινδικού και του Ειρηνικού Ωκεανού, συνδέοντας μεγάλες ασιατικές οικονομίες (Ινδία, Ταϊλάνδη, Ινδονησία, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Σιγκαπούρη, Βιετνάμ, Κίνα, Ιαπωνία, Ταϊβάν και Νότια Κορέα). Το Στενό είναι τμήμα του Θαλάσσιου Δρόμου του Μεταξιού (One Belt One Road), που εκτείνεται από την κινεζική ακτή προς το νότιο άκρο της Ινδίας έως τη Μομπάσα, από εκεί μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και του Σουέζ στη Μεσόγειο, στον Πειραιά και στην Τεργέστη με τις σιδηροδρομικές συνδέσεις με την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη.
Αποτελεί το πιο πολυσύχναστο θαλάσσιο στενό μιας και από εκεί περνάνε κάθε χρόνο πάνω από 120.000 πλοία, που μεταφέρουν το 30% των εμπορευόμενων αγαθών παγκοσμίως. Πάνω από το ένα τέταρτο του συνόλου του πετρελαίου που μεταφέρεται δια θαλάσσης διέρχεται από το στενό του Μαλάκα. Καθημερινά, διέρχονται από εκεί 19.000.000 βαρέλια πετρελαίου! Το βύθισμα μερικών από τα μεγαλύτερα πλοία (κυρίως πετρελαιοφόρων) υπερβαίνει το ελάχιστο βάθος του στενού (25 μέτρα).
Αυτό το ρηχό σημείο εμφανίζεται στο στενό της Σιγκαπούρης και έτσι το μέγιστο μέγεθος ενός πλοίου που μπορεί να περάσει από το στενό αναφέρεται ως MalaccaMax. Tα πλοία που ξεπερνούν το Malaccamax πρέπει να k;anoyn παράκαμψη χιλιάδων μιλίων για να χρησιμοποιήσουν τα στενά Lombok, Makassar Strait, Sibutu Passage και Mindoro Strait, αυξάνοντας το μεταφορικό κόστος.
Το “Δίλημμα του Μαλάκα”!
Η Κίνα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές υδρογονανθράκων. Εκτός από τη Ρωσία, οι άλλοι προμηθευτές της βρίσκονται στη Μέση Ανατολή και Αφρική. Περισσότερο από το 70% των εισαγωγών πετρελαίου και LNG της Κίνας μεταφέρεται μέσω του “στενού του Μαλάκα”, γεγονός που το καθιστά ζωτικό δίαυλο για την ενεργειακή ασφάλεια και το εξωτερικό εμπόριο της Κίνας. Πράγματι –σύμφωνα με υπολογισμούς του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών (CSIS)– περίπου το 20% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου και το 60% των εμπορικών ροών της Κίνας διακινούνται μέσω του στενού.
Το Νοέμβριο 2003, ο τότε Κινέζος Πρόεδρος Hu Jintao μίλησε για το “Δίλημμα του Μαλάκα”! Σε τί συνίσταται αυτό το δίλλημα που μετατράπηκε σε γεωστρατηγική σταθερά για την Κίνα; Συνίσταται στην έλλειψη εναλλακτικών θαλάσσιων διαδρομών στην περίπτωση που το “στενό του Μαλάκα” υφίστατο ναυτικό αποκλεισμό από εχθρική προς την Κίνα δύναμη. Ο Πρόεδρος Hu Jintao είχε πει ότι «ορισμένες δυνάμεις καταπάτησαν και προσπάθησαν να ελέγξουν τη ναυσιπλοΐα μέσω του στενού του Μαλάκα… Είναι σαφές ότι ορισμένες δυνάμεις, με το πανίσχυρο Πολεμικό τους Ναυτικό, ελέγχουν τις οδούς επικοινωνίας στο στενό, οπότε χρειαζόμαστε επειγόντως να ενισχύσουμε το δικό μας Ναυτικό», είχε πει το 2003, φωτογραφίζοντας τις ΗΠΑ.
Πράγματι, από τότε η Κίνα μπήκε σε δρόμο υπερενίσχυσης του Ναυτικού της! Αυτήν ακριβώς τη στρατηγική ακολουθεί και ο Ερντογάν στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο με τη “Γαλάζια Πατρίδα”. Ένας επιπλέον παράγοντας που δυσκολεύει περαιτέρω την κατάσταση της Κίνας είναι η κακή σχέση της με την Ινδία. Η θέση της Ινδίας στο σταυροδρόμι των πιο σημαντικών οδών μεταφοράς στον Ινδικό Ωκεανό αποτελεί ισχυρό πλεονέκτημα σε περίπτωση πολέμου. Στην περίπτωσή μας, τα νησιά του Αιγαίου και η Κύπρος έχουν υπό προϋποθέσεις τη δυνατότητα να ελέγξουν τις θαλάσσιες οδούς στην περιοχή.
Η συνέχεια του άρθρου ΕΔΩ
