Άνοιξε η πόρτα των 19 τουρκικών λιρών/δολάριο πριν από ένα λεπτό! Ούτε ψύλλος στον κόρφο του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του Κεντρικού Τραπεζίτη του. Η μόχλευση και η στρατηγική του, οδηγούσε το “άρμα” της βιομηχανίας της Τουρκίας με ασφάλεια στην έλευση ενός τέτοιου γεγονότος, μετά τον Ιούλιο του 2023. Η αλληλουχία των γεγονότων όμως που οδηγούν αυτές τις μέρες, στην τραπεζική κρίση, διέψευσε τις προσδοκίες του Τούρκου Προέδρου και των πανάκριβων συμβούλων του. Κι εδώ και μερικά λεπτά, η συναλλαγματική ισοτιμία της yeni lira (TL), είναι αυτή που προέβλεπαν να προκύψει αργά φέτος το καλοκαίρι. Κι ακόμα έχουμε μέσα Μαρτίου!
Στις 19 λίρες το δολάριο πριν … την ώρα του
Η τουρκική λίρα λοιπόν, δεν μπόρεσε να διατηρηθεί κάτω από τα 19TL / δολάριο. Η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας (TCMB) μείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά 50 μονάδες βάσης σε 8,5% στη συνεδρίασή της τον Φεβρουάριο, ανταποκρινόμενη στις προσδοκίες της αγοράς. Κάτι που προσωπικά το ανέμενα και το είχα δηλώσει στις δημόσιες συνεντεύξεις μου μετά τους σεισμούς. Ήταν η πρώτη μείωση του ποσοστού από τον Νοέμβριο, με στόχο την περαιτέρω χαλάρωση των οικονομικών συνθηκών και την τόνωση της ανάκαμψης των αλυσίδων εφοδιασμού μετά τον σεισμό που έπληξε τη χώρα.
Η κεντρική τράπεζα του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μείωσε το βασικό της επιτόκιο κατά 10,5 ποσοστιαίες μονάδες από τον Σεπτέμβριο του 2021, προκαλώντας κρίση για τη λίρα, αλλά για τους λόγους που έχω εξηγήσει επαρκώς στο παρελθόν. Λόγους που έχουν σχέση με την πάση θυσία ανάπτυξη του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα της χώρας που σχεδιάζει ο Ερντογάν. Ο εκτοξευόμενος πληθωρισμός και σε μεγάλο βαθμό το μη ισορροπημένο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών δεν μπορούν να χαλιναγωγηθούν και να προστατευτούν μετά τους καταστροφικούς σεισμούς.
Τώρα ο Ερντογάν ρέπει να κάνει αντιστάθμιση της … αντιστάθμισης!
Ο πληθωρισμός στην Τουρκία εκτοξεύτηκε στο 86% τον περασμένο Οκτώβριο (2022) αλλά είχε καταφέρει να τον κάνει να υποχωρήσει ξανά στο 58% τον Ιανουάριο (2023), καθώς η λίρα έπεσε 55% από την έναρξη του κύκλου χαλάρωσης της τράπεζας και επιδείνωσε το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος που πρέπει να “εισάγει” η Τουρκία.
Το πρόβλημα λοιπόν τώρα είναι ότι ο τούρκος Πρόεδρος πρέπει να κάνει … αντιστάθμιση της αντιστάθμισης! Πράγμα ακατόρθωτο και σε γενικές γραμμές εκτός πραγματικότητας. Μπορεί εδώ και έξι χρόνια να έπαιζε καλά το παιχνίδι των συγκρουόμενων (κουρσάκια) αλλά τούτη τη φορά, έχει μια αδηφάγα κατάσταση να αντιμετωπίσει. Αντιστάθμιση “60.000 νεκρών” και άμεση εξεύρεση νέου ζεστού χρήματος άνω των 150 δις δολαρίων, δεν μπορεί να γίνει.
Όλα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να μειώσουν τον ωφέλιμο χρόνο αντίδρασής του. Και από σήμερα, έχει πλέον έρθει αντιμέτωπος με αυτά που περίμενε να συμβούν μετά τον … καύσωνα του Ιουλίου! 19λίρες το δολάριο, είναι πολύ νωρίς γι’ αυτόν! Κι όπως είπαμε, ακόμα έχουμε Μάρτιο!!
