Μετά από μια εβδομάδα που το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης είχε αναστείλει την λειτουργία του, άνοιξε ξανά. Ο δείκτης Borsa εκτινάχθηκε σχεδόν 10% την Τετάρτη, την πρώτη συνεδρία μετά από την αναστολή μετά τον μεγάλο σεισμό. Υπενθυμίζω ότι αναταραχή ήταν τέτοια που οι Αρχές ανέστειλαν την λειτουργία του. Χαρακτηριστικό είναι το παρακάτω σχεδιάγραμμα:
Μετά τον σεισμό της 6/2 ο δείκτης άρχισε να πέφτει και στις 8/2 το χρηματιστήριο έκλεισε. Ο δείκτης σταμάτησε στις 4.186 μονάδες. Όταν άνοιξε ξανά την Τετάρτη, ο δείκτης έκανε ένα ράλι ανόδου 10% φτάνοντας κοντά στις 5.300 μονάδες την επόμενη μέρα. Για να αρχίσει μια ασταθή πορεία κοντά στις 5.000 μονάδες.
Η κίνηση αυτή του δείκτη δεν αποδίδει το πραγματικό κλίμα στην Τουρκική χρηματαγορά, διότι, δισεκατομμύρια λίρες έχουν “πέσει” μετά από κρατική παρέμβαση στην στήριξη των μετοχών. Άλλωστε, έχω εξηγήσει σε αρκετές συνεντεύξεις μου (και σε άρθρα μου ΕΔΩ) γιατί το χρηματιστήριο είναι ένας από τους πυλώνες αντιστάθμισης στον οποίο στηριζόταν η οικονομική πολιτική του Ερντογάν.
Τώρα όμως με τους νεκρούς να ξεπερνάνε αυτή τη στιγμή τους 44.000 στην Τουρκία και τους 5.500 στην Συρία, και εν όψει των εκλογών, είναι λογικό να επικρατεί κλίμα άκρατης αστάθειας. Ο Ερντογάν λοιπόν αποφάσισε να στηρίξει τις εισηγμένες εταιρίες και γι’αυτό επέλεξε να ανοίξει σχετικά γρήγορα το χρηματιστήριο. Με ένα σχέδιο κρατικής στήριξης τους.
Το σχέδιο του Ερντογάν για την διάσωση του χρηματιστηρίου
Το κράτος θα υποστηρίξει άμεσα τον διαχειριστή λειτουργίας του χρηματιστηρίου με υλικοτεχνική υποδομή. Επιπρόσθετα πριν ακόμα ανοίξει την Τετάρτη, είχε προγραμματίσει να εισφέρει δισεκατομύρια τουρκικές λίρες για να στηρίξει μια σειρά μετοχών. Το Κρατικό Turkish Wealth Fund, δημιούργησε ένα νέο μηχανισμό ειδικά γι αυτό το σκοπό. Ενώ τέλος, το κράτος σχεδιάζει την φορολογική απαλλαγή όσων αγοράζουν εφεξής μετοχές στο χρηματιστήριο.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν πόσο δίκιο είχα όταν υπογράμμιζα την σημασία του Χρηματιστηρίου ως πυλώνα της πολιτικής του Ερντογάν. Οι δέσμες μέτρων αυτές είναι εντυπωσιακές εάν σκεφτεί κανείς την ζημιά που έχει υποστεί η Τουρκία από τους σεισμούς.
Και σε όλα αυτά, φαίνεται ότι ο Ερντογάν αποφάσισε να αναστείλει προσωρινά, ακόμα και προγραμματισμένες αγορές χρυσού, προκειμένου να αυξήσει την ρευστότητά του στην παρούσα φάση.
Σήμερα Παρασκευή, μετά την αστάθεια που βλέπετε στο προηγούμενο σχεδιάγραμμα, η Τουρκία ξεκίνησε επιπρόσθετα και έναν άλλο μηχανισμό στήριξης των μετοχών που πρωταγωνιστούν. Πρόκειται για μηχανισμό επαναγοράς μετοχών! Έτσι στρατηγικές εταιρίες όπως η Turkish Airlines και η Erdemir ξεκίνησαν νέα προγράμματα επαναγοράς μετοχών.
Όλο αυτό αποτυπώθηκε στην χρηματαγορά των ΗΠΑ όπου το “iShares MSCI Turkey Exchange Traded Fund“, το μεγαλύτερο ETF που επικεντρώνεται σε τουρκικές μετοχές, έκανε άλμα 8%.
Η μέχρι στιγμής αντίδραση της Τουρκίας απέναντι στο χρηματιστήριό της, είναι πετυχημένη και τόνωσε το κλίμα στην Κωνσταντινούπολη. Άλλωστε αυτό διατυμπανίζουν με δηλώσεις τους κορυφαίοι αναλυτές στην Κωνσταντινούπολη αλλά και αξιωματούχοι του Χρηματιστηρίου. Αλλά!
Ας δούμε το αλλά με ένα παράδειγμα της εταιρίας Erdemir!
Η Eregli Demir ve Celik Fabrikalari είναι μια εταιρεία με έδρα την Τουρκία, η οποία δραστηριοποιείται στην παραγωγή προϊόντων έλασης σιδήρου και χάλυβα κτλ. Η εταιρεία παράγει πλάκες θερμής και ψυχρής έλασης, κασσίτερο, χρώμιο, ψευδάργυρο, επικαλυμμένο επίπεδο χάλυβα. Προμηθεύει βασικές εισροές σε αυτοκίνητα, λευκά είδη, σωλήνες κτλ. Εξειδεικεύεται στους τομείς όπως, ηλεκτρικά-ηλεκτρονικά, μηχανολογία, ενέργεια, εξοπλισμό θέρμανσης, ναυπηγική, αμυντική βιομηχανία και στον τομέα της συσκευασίας. Με 12.800 υπαλλήλους είναι σαφώς μια μεγάλη στρατηγικού χαρακτήρα εταιρία στην Τουρκία. Στο σχεδιάγραμμα παρατηρείτε την στήριξής της σήμερα Παρασκευή 17/2, σε όλη την διάρκεια της διαπραγμάτευσης.
Κάτι που συνέβη σχεδόν σε όλες τις εισηγμένες στον δείκτη Borsa. Αυτό όμως όπως καταλαβαίνετε, δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ ακόμα. Και με δεδομένη την αιμοραγία που είχε ο Ερντογάν από το πρόγραμμα στήριξης της τουρκικής λίρας, γνωρίζει καλά, ότι δεν μπορεί να το επαναλάβει και για το χρηματιστήριο. Την λίρα του την υποστήριζε όσο μπορούσε και αντιστάθμιζαν τις απώλειες με επενδύσεις στο χρηματιστήριο. Δεν μπορεί τώρα να αιμοδοτεί ΚΑΙ την λίρα ΚΑΙ το χρηματιστήριο.
Ειδικά όταν έχει μπροστά του μια καταστροφή με την ΝΑ Τουρκία ισοπεδωμένη. Όμως σκεφτείτε και κάτι άλλο. Αν καταρρεύσουν εταιρίες όπως πχ η Erdemir με ποιους θα κάνει την ανοικοδόμηση των κατεστραμμένων περιοχών; Αρα αυτό που προέχει γι’αυτόν, είναι να διασωθούν οι μεγάλες εταιρίες.
Γι’αυτό σας έχω πει ότι έτσι όπως εξελίσσεται το ζήτημα για τον Ερντογάν, είναι η πιο δύσκολη παρτίδα της ζωής του. Και η πρώτη που απειλεί να τον ρίξει από την εξουσία…
ΥΓ.
Όσοι λοιπόν διαβάσατε σε οικονομικές στήλες εφημερίδων στην χώρα μας, αναλύσεις “περί γρήγορης αποκατάστασης του επενδυτικού κλίματος στην Τουρκία”, δεν ήταν τίποτε άλλο παρά … τρίχες κατσαρές! Η άνοδος του δείκτη οφείλεται ξεκάθαρα στις τεράστιες κρατικές ενισχύσεις με ζεστό χρήμα. Κατευθείαν στις εταιρίες και μάλιστα με προγραμματισμό. Να το υπογραμμίζετε σε αυτούς που σας πουλάνε σανό μιλώντας για θαύματα στο τουρκικό χρηματιστήριο!